Co roku stoimy przed wyzwaniem jakim są upały w Polsce. Co roku zwraca się uwagę na to, że to właśnie najmłodsi i najstarsi obywatele społeczeństwa są najbardziej zagrożeni. I pomimo tego, niestety co roku trafiają do szpitali pacjenci z powodu wyczerpania cieplnego, odwodnienia lub co gorsza udaru cieplnego. W takim razie jak najlepiej zadbać o bezpieczeństwo Twojego dziecka podczas upału? Zapoznaj się z naszymi 10 radami!
1. Utrzymuj dziecko w cieniu
Dziecko nie powinno przebywać na słońcu. Jeżeli nie ma cienia to postaraj się go zrobić. Nie pozwól, aby słońce świeciło w twarz dziecka. Zasłoń wózek lub gondolkę specjalnym daszkiem, zmień kierunek spaceru, albo zainwestuj w specjalną parasolkę odbijającą promieniowanie UV. Warto zadbać o wózki posiadające prześwity po bokach zapewniające cyrkulację powietrza. Ale pod żadnym pozorem…
2. W upały nie zakrywaj wózka pieluchą!
Pielucha ogranicza przepływ powietrza i powoduje szybki wzrost temperatury wewnątrz. Nieważne z jakiego najlepszego ekologicznego materiału byłaby wykonana. To jest najlepszy sposób, by zafundować dziecku udar cieplny. Dzieje się tak dlatego, że dziecko ma szybsze tempo metabolizmu i charakteryzuje się większym współczynnikiem powierzchni ciała do masy. Ponadto ma mniejszą zdolność do schładzania się z powodu mniejszej objętości krwi, mniejszej produkcji potu oraz ograniczonej samodzielności w uzupełnianiu płynów. Zmoczenie pieluchy też nie jest dobrym pomysłem. Wzrost wilgotności dodatkowo pogorszy odczuwanie gorąca. Wytwarza się swoisty efekt szklarni. Można go porównać do przebywania w saunie. Odpowiednio suchej, czy mokrej. Tak samo jak w przypadku samochodów!
3. Nigdy nie zostawiaj dziecka w samochodzie
W tym przypadku efekt szklarni jest jeszcze bardziej niebezpieczny. Wydawać, by się mogło, że to oczywiste. A mimo to, nadal w upały dochodzi do tragedii. I to tragedii, których można byłoby uniknąć! Pod żadnym pozorem nigdy nie zostawiaj dziecka lub zwierzęcia w nagrzanym aucie! Nawet z uchylonym oknem. Nawet na przysłowiową “chwilkę”. Nigdy nie wiesz czy owa chwila się nie przedłuży. Nie mówiąc o tym, że wystarczy chwila, aby nieupilnowanemu dziecku przytrafiło się coś innego. Bądźcie czujni! I reagujcie!
4. W upały unikaj największego nasłonecznienia
Najlepiej unikać w upały godzin największego nasłonecznienia. Nie wychodź z domu w godzinach 12-15, jeżeli to nie jest konieczne. Wtedy jest największe promieniowanie UV. Jeśli masz taką możliwość, lepiej wyjdź z dzieckiem na spacer wczesnym rankiem, zanim temperatura wzrośnie lub późnym popołudniem, kiedy już opadnie. Pamiętaj, aby pozostawać w cieniu.
5. Stosuj odpowiednie filtry UV
U dzieci jest to konieczne i absolutnie obowiązkowe! Nie tylko dlatego, że ekspozycja skóry na promieniowanie UV może powodować poparzenia słoneczne, ale także dlatego, że jest czynnikiem ryzyka wystąpienia nowotworów skóry, również złośliwych! Co więcej, ekspozycja na słońce i poparzenia skóry w pierwszych dwóch latach życia znacznie podnosi to ryzyko. Dlatego tak ważne jest, aby chronić dzieci, zwłaszcza najmłodsze, przed promieniowaniem UV. Skóra noworodka jest szczególnie wrażliwa. W przypadku najmłodszych wybieraj filtry mineralne, nie chemiczne, o dobrym składzie.
6. Zadbaj o odpowiedni ubiór
Nie przegrzewajcie swoich dzieci! Podstawową zasadą jest: Lepiej ubrać dziecku o jedną warstwę za mało, niż za dużo. Niemowlę w upały może być w samej pieluszce. Nie potrzebuje też skarpetek. Jeżeli planujecie spędzić cały dzień na dworze, na przykład na plaży, warto zainwestować w specjalną odzież UV. Nie zapomnijcie również o okularach przeciwsłonecznych u starszych dzieci.
7. A co z tą czapeczką?
Mogłoby się wydawać, że jest to kontrowersyjne pytanie. Ale nie jest. Trzeba zdawać sobie sprawę, że głowa to stosunkowo duża powierzchnia ciała w stosunku do pozostałych części ciała dziecka. Im młodsze dziecko, tym jest to bardziej wyrażone. W związku z tym pełni kluczową rolę w termoregulacji. I tak jak zimą zwracamy uwagę, ubierz czapkę! Tak w upały ubierając czapkę pozbawiamy dziecka utraty ciepła z największej części ciała poprzez parowanie. I wtedy zakładanie czapki nie tylko nie jest potrzebne, ale może być szkodliwe! Wyjątkiem są starsze dzieci, którym ubieramy czapkę z daszkiem, aby chronić skórę przed promieniowaniem słonecznym. A wiatr? Wiatr jest nieszkodliwy! Zapalenie ucha środkowego bierze się z kataru.
8. Upały, a klimatyzacja
Stosowanie klimatyzacji nie musi być szkodliwe dla dziecka. Ważne, aby była oczyszczona. Ciemność i wilgotność to idealne warunki do namnażania różnych drobnoustrojów. Ponadto, różnica temperatur między zewnętrzną, a wewnętrzną nie powinna przekraczać 5-6 stopni Celsjusza. Jeśli na przykład auto jest mocno nagrzane, to zanim wsadzimy do niego dziecko warto je najpierw szybko mocno schłodzić. Najlepiej na początku otworzyć okna, a następnie ustawić pożądaną temperaturę klimatyzacji. Pamiętaj również o dostosowaniu ubioru. Jeśli przemieszczasz się z gorąca do klimatyzowanej przestrzeni – warto czymś okryć dziecko, aby nie odczuwało tak bardzo różnicy temperatur. Nie ustawiajcie również nawiewu bezpośrednio na dziecko.
9. Grunt to odpowiednie nawodnienie
Podstawa zapotrzebowania na płyny u dziecka to:
100ml/kg na pierwsze 10 kg, 50 ml/kg, na kolejne 10 kg i po 20ml/kg na każdy następny kilogram.
Ta zasada nie ma jednak zastosowania u noworodków i niemowląt. Pamiętaj, że dziecko karmione wyłącznie piersią nie wolno dopajać dodatkowo wodą. Nawet w upały! Takie dzieci należy częściej przystawiać oraz reagować na ich częstsze zgłaszanie się do piersi. Dzieci karmione mlekiem modyfikowanym można dopajać wodą, ale nie robimy tego rutynowo u zdrowych dzieci! Jedynie u tych narażonych na nadmierną utratę płynów takich jak: upał, biegunka, czy wymioty. W takim przypadku zapotrzebowanie na płyny jest jeszcze większe, niż to wynika z zaproponowanego wzoru. Czym dopajać? Wodą! może być to albo przegotowana woda z kranu, a jeśli butelkowana – to źródlana, nie mineralna, niskosodowa, najlepiej z atestem dla dzieci. Pamiętaj, aby zawsze dopajać po karmieniu, nigdy przed! Spowoduje to wypełnienie żołądka wodą, co może zmniejszać apetyt. Więcej o żywieniu dzieci przeczytasz tutaj.
10. Obserwuj swoje dziecko!!!
To najważniejsza zasada w upały i nie tylko! Zaobserwuj czy Twoje dziecko zachowuje się normalnie, czy moczy pieluszki jak zwykle, czy kupki nie zmieniają częstości lub konsystencji, czy nie jest ospałe i apatyczne.
Jakie objawy powinny Cię zaniepokoić?
- zmiana zachowania dziecka,
- zawroty, bóle głowy,
- osłabienie,
- skurcze mięśni,
- podwyższona temperatura ciała, gorączka
- zaburzenia świadomości,
- nudności, wymioty,
- rzadsze moczenie pieluszek lub oddawanie moczu,
- suche śluzówki,
- skóra gorąca i sucha
- obfite pocenie się, ustanie pocenia to późny, niepokojący objaw
W przypadku zaobserwowania któregoś z niepokojących objawów pilnie skontaktuj się ze swoim lekarzem! Niezwłocznie rozpocznij schładzanie dziecka! Przenieś go do cienia, rozbierz, podawaj płyny nawadniające, chyba, że dziecko jest nieprzytomne lub ma zaburzenia świadomości.
